معرفی

شرکت هواپیمایی ایران ایر با نام شرکت هواپیمایی ایران (هما)، در اسفند سال 1340 با ادغام دو شرکت ایرانیان ایرویز و پرشین ایرسرویس شکل گرفت و اولین پرواز خود را در فروردین سال 1341 انجام داد.

ایران ایر به عنوان قدیمی ترین شرکت هواپیمایی ایرانی، تا پیش از تأسیس دیگر شرکت های هواپیمایی در ایران، انحصار کامل را در حوزه پروازهای داخلی در دست داشت. اما پس از تأسیس شرکت های هواپیمایی خصوصی - به دنبال سیاست های خصوصی سازی دهه 70- این شرکت انحصار خود را در سفرهای داخلی و خارجی از دست داد و در رقابت با دیگر شرکت های هواپیمایی قرار گرفت. این موضوع سبب شد تا ایران ایر در سال های پایانی دهه هفتاد شمسی به یکی از مهم ترین ایرلاین های جهانی تبدیل شود و عنوان رو به رشدترین شرکت هواپیمایی جهان را به دست بیاورد. ضمن اینکه یکی از ایمن‌ترین، مدرن‌ترین و پردرآمدترین شرکت‌های هواپیمایی دنیا نیز به شمار می‌رفت.

اما جز دهه هفتاد شمسی، ایران ایر دوران طلایی دیگری هم داشته که به سال های دهه 50 (دهه 70 میلادی) برمی گردد. در سال ۱۳۵۵ هما پس از شرکت استرالیایی کوانتاس ایمن‌ترین شرکت هوایی جهان لقب گرفت. (تا پیش از انقلاب اسلامی تنها حادثه هما مربوط به سقوط یک فروند داگلاس دی‌سی-۳این شرکت در سال ۱۳۳۱ بود.) در آن سال‌ها هما سعی داشت از موقعیت استراتژیک ایران به عنوان نقطه‌ ای میان شرق و غرب عالم به بهترین شکل استفاده کرده و ایران را به مرکز ترانزیت بار و مسافر در جهان تبدیل کند.

خط هوایی تهران به فرودگاه جان اف کندی نیویورک نیز در سال ۱۳۵۴ با بهره‌گیری از هواپیمای بوئینگ 707 و با یک توقف در فرودگاه هیترو لندنآغاز شد. با خرید بوئینگ‌ های ۷۴۷ اس پی، هما این هواپیماهای دوربرد را در مسیر تهران- نیویورک به کار گرفت و به این ترتیب طولانی‌ ترین خط هوایی بدون توقف جهان را راه‌ اندازی کرد.

ایران ایر جزو شرکت های حامل پرچم ایران است که بخشی از سهم آن، پس از تصمیم دولت برای اجرایی کردن اصل 44 قانون اساسی در قالب سهام عدالت، به مردم فروخته شد.

حادثه هوایی در IranAir

شرکت هواپیمایی ایران ایر از سال 1341 تا پایان سال 1390، 33 حادثه هوایی داشته است که از این میان 16 حادثه آن تلفات جانی که شامل فوت یک نفر تا 290 نفر بوده، داشته است.

بیشترین تلفات جانی در میان پروازهای شرکت هواپیمایی ایران ایر، مربوط به پرواز مسافربری شماره ۶۵۵ از تهران به مقصد دوبی است که در تاریخ ۱۲ تیر ۱۳۶۷ اتفاق افتاد.

این هواپیما پس از توقف بین راهی دربندرعباس،به سمت دوبی در حرکت بود که با شلیک موشک هدایت شونده از ناو یواس‌اس وینسنس متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا، بر فرازخلیج فارس سرنگون شد و تمامی ۲۹۰ سرنشین آن که شامل ۴۶ مسافر غیر ایرانی و ۶۶ کودک بودند، جان باختند.این جنایت از نظر میزان تلفات انسانی، هشتمین جنایت مرگبار هوایی تاریخ است.

مقاصد

هواپیماهای شرکت هواپیمایی ایران ایر، به 84 مقصد داخلی و خارجی در قاره اروپا و آسیا پرواز مستقیم دارند. شهرهایی چون پکن، مسکو، آتن، قاهره، بوداپست، دهلی، بیروت و ... از مقصدهای این شرکت هواپیمایی است. انتظار می رود در پی لغو تحریم ها علیه ایران و خرید هواپیماهای تازه، مقصدهای این شرکت هواپیمایی، در آینده افزایش پیدا کند.

مقاصد پروازهای خارجی ایران ایر

ایران ایر در آسیا به بیروت ، بمبئی ، پکن ، تاشکند ، دبی ، دمشق ، دوحه ، کراچی ، کوالالامپور ، کویت ، نجف و در اروپا به استانبول ، استکهلم ، آمستردام ، آنکارا ، پاریس ، رم ، فرانکفورت ، کلن ، گوتنبرگ ، لندن ، مسکو ، میلان ، وین و هامبورگ پرواز دارد.

مقاصد پروازی داخلی ایران ایر هم شامل شهرهای آبادان ، اهواز ، اردبیل ، بندرعباس ، بندرلنگه ، بیرجند ، بوشهر ، چابهار ، گرگان ، اصفهان ، کرمان ، کرمانشاه ، کیش ، لار ، مشهد ، قشم ، رشت ، ساری ، شیراز ، تبریز ، ارومیه ، یزد و زاهدان میگردد.

ناوگان

ایران ایر با داشتن 44 هواپیمای فعال، بعد از شرکت هواپیمایی ماهان (57 هواپیما)، بیشترین تعداد ناوگان را در ایران در اختیار دارد. این شرکت هواپیمایی که به دلیل فرسودگی هواپیماهای خود مورد انتقادهای زیادی قرار گرفته است (تا سال ۲۰۱۵ میلادی، میانگین سنی ناوگان ایران ایر ۲۳ سال، یعنی دو برابر میانگین استاندارد بین‌المللی بود.)، پس از برداشته شدن تحریم ها علیه ایران، این شرکت توانست اقدام به سفارش 267 فروند هواپیمای جدید کند. در این میان بزرگترین هواپیمای جهان، ایرباس ای ۳۸۰ و جدیدترین محصول ایرباس، ایرباس ای ۳۵۰ نیز وجود داشتند.

همچنین ایران‌ایر در حال بررسی خرید ۸۰ فروند جت‌های منطقه‌ای ۸۰ تا ۱۰۰ صندلی‌ «می‌تسوبیشی ژاپن» است تا از آن‌ها برای مسیرهای زیر چهار هزار کیلومتر استفاده کند. شرکت می‌تسوبیشی در این مذاکرات با همکاری دولت ژاپن شرکت کرده است و قصد دارد تا از تأمین مالی تحت حمایت دولت ژاپن استفاده کند. جت ژاپنی که ایران ایر قصد خرید آن را دارد از پیشرفته‌ترین گزینه‌های حال حاضر جهان در کلاس هواپیماهای مسافربری زیر ۱۰۰ نفره است.  

کلاس های پروازی

کلاس های پروازی در هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، بر اساس متغیرهای مختلفی تعریف می شوند که از لحاظ ارائه خدمات و شرایط متفاوت هستند.

کلاس های نرخی N,M,Q,V,Y در کابین اکونومی و کلاس های نرخی C,J در کابین هما کلاس برای مسافران عادی و کلاس نرخی O در کابین اکونومی برای جانبازان، خانواده شهدا و معلولان سازمان بهزیستی در نظر گرفته شده است. کلاس های نرخی C,J ، جز مسافران کودک و نوزاد، برای دیگر مسافران هیچگونه تخفیفی در نظر نمی گیرد.