در زمانهای دور، منطقهی نیاوران محلِ نیزارهایی بوده که مردم از آنها نی جمع میکردهاند و میآوردهاند؛ بنابراین نامِ اصلیِ این منطقه، «نِی آوران» بوده است. نامی که با وجههی کنونیِ این منطقه، چندان سازگاری ندارد. اولین توصیفی که در سایتهای مشهور اینترنتی دربارهی این منطقه میبینید، «اعیاننشین» است؛ و کاخ نیاوران را با صفتی بهتر از این نمیتوان توصیف کرد: کاخ نیاوران شاید اعیاننشینترین کاخ چندین نسل از شاهان ایران باشد؛ از فتحعلیشاه تا پهلویِ دوم. فتحعلیشاه باغی ییلاقی در محدودهی کاخ نیاوران (نِیآورانِ آن هنگام) بنا کرد، محمدشاه، شاه صوفیمسلک و نسبتاً سادهزیستِ قاجار، بنایی کوچک و ساده در آن ساخت، ناصرالدینشاه که خود را سلطانِ صاحبقران میخواند کاخي مفصل و باشکوه بهنام صاحبقرانیه در منطقهی کاخ نیاوران ساخت، و احمدشاه قاجار دستور احداثِ کاخی به نسبت کوچک، اما ظریف و زیبا و مجهز را صادر کرد که به «کوشکِ احمدشاهی» مشهور شد و اینک محل بسیج خواهران است و احتمالاً در آیندهی نزدیک، لذت بازدید از آن نصیب مسافران زیباییپسند خواهد شد. پس از احمدشاه و گسستنِ شیرازهی سلسلهی قاجار، رضاشاه این کاخ را به حالِ خود واگذاشت اما فرزندِ او، در سال ۱۳۳۷ دستور تخریبِ بنای فرسودهی فتحعلیشاه را صادر کرد و بهجای آن کاخ ۹۰۰۰ متری نیاوران را احداث کرد. کاخی که در ابتدا قرار بود محل پذیرایی از میهمانان خارجی باشد؛ اما شکوهِ حیرتانگیزِ آن چنان چشمها را خیره ساخت که محمدرضا پهلوی و خانوادهاش نتوانستند از آن دل بکنند و قرار بر این شد که این کاخ، خانۀ فوقاعیانیِ خاندانِ سلطنتی باشد؛ خانهای در پاکترین و خوشآبوهواترین منطقهی تهران. آری؛ «کاخ نیاوران» تبدیل به خانهی شاه شده بود. آخرین همسر محمدرضا پهلوی، یعنی فرحِ دیبا، همچنین دستور بنای کتابخانهای مفصل را صادر کرد که این مهم را «عبدالعزیز فرمانفرمائیان»، معمارِ بسیار شهیر و از بنیانگذارانِ نظاممهندسیِ ایران، به نحو احسن به انجام رسانید. وی با مدرنترین سازهها و بهروزترین طرحهای دههی هفتاد میلادی (دههی ۵۰ شمسی) این کتابخانه را ساخت. افرادی چون پروین اعتصامی، «والت دیزنیِ» مشهور (برندهی ۲۷ جایزهی اسکار)، و جواهر لعل نهرو هر یک آثاری به کتابخانهی کاخ نیاوران اهدا کردهاند و مجسمهسازان و هنرمندانی بسیار بزرگ چون بهمن محصص و استاد پرویز تناولی، بنای این کتابخانهی فوقاشرافی را با آثار درخشان خود آراستهاند. کتابخانهای که هم از نظر معماری، هم از نظر طراحی و تزییناتِ بینهایت دلپذیر و مطلقاً بیمانندِ داخلی، هم از جهتِ ادواتی چون سازهای موسیقی (از قبیل پیانو)، و هم از نظر غنای فرهنگی (شامل ۲۳۰۰۰ جلد کتاب)، کاملاً منحصربهفرد بوده و هست. از کتابخانه که بیرون بیاییم - البته اگر طاقت دل کندن از آن را داشته باشیم - تازه بخش هیجانانگیز ماجرا شروع میشود. بازدید از موزهی اتومبیلهای سلطنتیِ کاخِ نیاوران چطور است؟ کیست که قلبش با دیدنِ خودروهای سوپرلوکسِ دههی هفتاد میلادی به تپش نیفتد؟ آنگاه به خودِ کاخها میرسیم. کاخهایی که زمان در آنها، در دههی هفتاد میلادی متوقف ماندهاست و زیبایی و جلای بسیار پرشکوه و کلاسیکِ خود را به رخِ نظارهگران میکشد.
سال ساخت کاخ نیاوران تهران: 1347
دوره تاریخی کاخ نیاوران تهران: پهلوی
دسته بندی جاذبه: جاذبه فرهنگی
نوع جاذبه: کاخ
قیمت ورودیه کاخ نیاوران تهران برای ایرانی: 25,000 ریال
قیمت ورودیه کاخ نیاوران تهران برای غیر ایرانی: 150,000 ریال
ساعت بازدید از کاخ نیاوران تهران: 08:00 الی 17:00
تلفن پاسخگویی جاذبه: 02122282012
آدرس کاخ نیاوران تهران: تهران- میدان شهید باهنر (نیاوران)- مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران
امتیاز بدهید
کاربر گرامی با اشتراک نظرات ما را بهبود عملکرد یاری دهید